Marwah is gevlucht uit Jemen. Door haar opleiding tot apotheker sprak ze bij aankomst in Nederland al vloeiend Engels. In Nederland ging ze al snel actief aan de slag met de taal leren en haalde ze al na twee jaar het taalexamen. Naast haar masterstudie international Public Health in Nederland deed ze vrijwilligerswerk in het AZC Wageningen bij VluchtelingenWerk. Na het afronden van haar studie begon zij een internship bij VluchtelingenWerk D-centraal en groeide ze door naar een functie als cultuurverbinder en trainer.

Bij Sosytraining geeft Marwah op dit moment MAP- en PVT-trainingen aan nieuwkomers. Hieronder vertelt ze over haar werk als bruggenbouwer:

“Mijn trainingen geef ik in het Arabisch, zodat statushouders in hun eigen taal meekrijgen hoe ze mee kunnen doen in de Nederlandse samenleving. Hoe kun je contact leggen met je buren, op de school van je kinderen of tijdens het sporten? Ik doe dat in de vorm van rollenspellen. 

Leren doorvragen om verdere uitleg

Ik leer de nieuwkomers in mijn trainingen dat het regelmatig zal gebeuren dat je niet (of verkeerd) zult begrijpen wat Nederlanders zeggen. En dat het dan niet erg is dat je een zin of afspraak nog een keer herhaald, zodat je zeker weet dat je het goed begrijpt. Ik leg uit dat je niet stom of dom bent als je iets niet begrijpt. En dat als je alleen maar knikt, de ander denkt dat je hen begrepen hebt. Ik laat zien hoe ze kunnen vragen om verdere uitleg.

Wij merken dagelijks hoe goed het werkt om mensen in hun eigen taal en op basis van eigen ervaring te trainen. Wij snappen als bruggenbouwers hoe makkelijk er miscommunicatie kan ontstaan. Omdat we dat zelf al hebben meegemaakt. Ik merk dat het voor de deelnemers aan de trainingen een geruststelling is dat iemand als ik daar sta. Zij weten dat jij hen goed snapt, dat je hun cultuur van binnenuit begrijpt. Wij weten in welke soort omstandigheden zij zijn opgegroeid. Het gaat soms om kleine dingen. Ik weet bijvoorbeeld met welk soort humor en geruststellende woorden ik een goede sfeer kan maken en hoe ik ook de stillere mensen aan het woord kan laten komen.

Weten hoe statushouders zich van binnen voelen

Omdat ik weet hoe statushouders zich van binnen voelen, kan ik daar op inspelen. Als ik zie dat ze misvattingen hebben over bepaalde zaken, ga ik daarover in dicussie. Als het nodig is voor de groep, vertel ik ook mijn eigen verhaal. Ik vind het belangrijk dat ze weten dat ze open kunnen praten over alles. En dat wat er binnen het leslokaal wordt gezegd, daar blijft. Ik maak geen verslag over wat er wordt gezegd. Ze zijn op die plek om dingen te leren en te kunnen vragen. 

Inmiddels heb ik al honderden mensen getraind en weet ik hoe ik op bepaalde vragen kan inspelen. Ik begrijp de zorgen en angsten waarmee de deelnemers binnenkomen. Ik zorg voor een plek waar ze desnoods even leeg kunnen lopen. Zodat ze ruimte kunnen maken om open te staan voor de dingen die ik ze kan leren. Ik vertel ze dat ze hier veilig zijn en dat ik er ben om ze de weg te wijzen in Nederland.

Begin met dag zeggen tegen je buren

Uit eigen ervaring weet ik dat je zelf het initiatief moet nemen. Het begint met ‘dag’ zeggen tegen je buren op de galerij van de flat of de straat waarin je woont. Daarna kun je proberen het ijs te breken, bijvoorbeeld door eten te brengen of te vragen of een buurvrouw op de koffie wil komen. Dat zijn kleine stappen met een grote impact. Zelf ben ik op deze manier in contact gekomen met een buurvrouw die inmiddels een goede vriendin is geworden. Ook helpt het om als je schoolgaande kinderen hebt, wat langer op het schoolplein te blijven en zo contact te leggen met andere moeders. In mijn geval was dat ook fijn voor mijn dochter, want wij zijn hier zonder onze naaste familie. 

Een van de doelen van de training is dat we laten zien hoe Nederlanders denken en handelen. Zeker in situaties die anders worden opgelost dan de statushouders gewend zijn in het land waar ze vandaan komen. Ik ben in staat om goed in te spelen op de reacties tijdens de training. Soms heeft een simpele vraag een heel diepe impact op iemand. Soms doet iemand niet mee en zoek ik naar momenten waarop ik wel kan doordringen. Zodat ik juist ook deze deelnemer toch nog iets mee kan geven. Vaak lukt dat wel, zeker als ze voelen dat ik een betrouwbare bron ben en goede tips en adviezen geef. 

Extra gereedschap voor leven in Nederland

Ik ben in de groepen die ik train ook eerlijk over het feit dat ik niet alles weet. En dat ik bij elke training zelf ook weer bijleer. En dat is ook de bedoeling, dat ik ook groei in mijn rol als trainer en steeds beter kan inspelen op wat statushouders nodig hebben. Op die manier is de training het meest effectief en kunnen statushouders met extra gereedschap verder met hun leven in Nederland. Voor mij is het alweer acht jaar geleden en het gaat op sommige vlakken echt anders dan toen.

Voor veel statushouders ben ik een spiegel. Door te zijn wie ik ben, zien ze hoe zeer ik ben gegroeid sinds mijn komst in 2015. Het kunnen werken heeft echt mijn leven veranderd. Het zorgt ervoor dat ik de taal steeds beter beheers en dat ik een divers netwerk in Nederland opbouw. Wat blijft is dat je de plek blijft missen die ooit jouw thuis was. Ik ben dankbaar voor het werk dat me op een positieve manier bezig laat zijn en er daarmee voor zorgt dat ik me ondanks alle zorgen toch gelukkig voel.”